Het gevaar van plastic zakken in de oceaan is groter dan ooit tevoren. Studies tonen nieuwe effecten aan en onthullen de omvang van het probleem dat het met zich meebrengt.
Plastic, overal plastic
Plastic is een integraal onderdeel van het leven van mensen geworden. Het zijn de plastic verpakkingen voor eenmalig gebruik, en vooral de tassen, die een grote zorg vormen, omdat ze een paar minuten worden gebruikt en vervolgens worden weggegooid in plaats van te worden gerecycled. Het gebruik ervan kan worden verminderd of volledig worden vermeden. Het drijfvermogen van de zakken draagt ze van stortplaatsen en stortplaatsen. Ze bereiken beken en rivieren en komen uiteindelijk in de oceanen terecht, zo staat in een rapport van National Geographic uit 2017.
Wereldwijd bereik van drijvend plastic
Oceaanstromingen doen de rest en transporteren ze als onderdeel van het afval dat zich ophoopt in de oceanen. Plastic heeft zelfs afgelegen delen van de wereld bereikt waar weinig of geen populaties voorkomen, zodat geen enkel deel van de wereld er nog vrij van is. De British Antarctic Survey heeft de aanwezigheid van plastic afval gemeld, waaronder tassen en wikkels die afkomstig zijn van drijvend plastic afval op en rond dit afgelegen continent.
Plastic zakken zijn volgens Clean Water het grootste onderdeel van het plastic afval in de zee.
Aantal plastic zakken voor eenmalig gebruik
Plastics Europe schat dat ongeveer 40% van al het geproduceerde plastic wordt gebruikt voor verpakkingen: containers en zakken voor eenmalig gebruik (pag. 15). Terwijl plastic verpakkingen en tassen, enkele en dikkere boodschappentassen verantwoordelijk zijn voor 17,5% van de plasticproductie (pag. 16). De vraag naar alle soorten plastic groeit.
Het is echter niet eenvoudig om het aantal gebruikte en weggegooide plastic zakken vast te stellen, aangezien er verschillende schattingen bestaan over het jaarlijkse gebruik ervan.
-
Een National Geographic-publicatie uit 2003 meldde dat er jaarlijks 500 miljard tot een biljoen plastic zakken werden geconsumeerd. The World Counts schat dat er jaarlijks wereldwijd 5 biljoen plastic tassen worden gebruikt.
- Er lijken geen recente betrouwbare schattingen te zijn, aangezien deze twee cijfers na tien jaar nog steeds in de media circuleren. Het beleid van het Earth Institute schatte het aantal jaarlijks gebruikte plastic tassen in 2014 nog steeds op 1 biljoen, en de schatting van Ocean Watch Australia in 2017 voor het aantal jaarlijks gebruikte plastic tassen bedraagt 5 biljoen plastic tassen.
- De VS consumeerden naar schatting 100 miljard zakken in 2014, recentere schattingen bedragen 380 miljard zakken per jaar, volgens een EarthX.
- Extrapolerend met behulp van schattingen uit het National Geographic-rapport uit 2017 dat 79% van het plastic op stortplaatsen wereldwijd eindigt als vrij drijvend afval (6.3 miljard ton), kan worden geschat dat de VS verantwoordelijk zijn voor 327 miljard tassen die in de zeeën terechtkomen. En de mondiale bijdrage aan het afval in de oceaan bedraagt 3,95 biljoen zakken per jaar.
Het is waarschijnlijk dat het aantal gebruikte plastic zakken dat in de oceaan belandt in feite hoger is.
Ontbindingstijd van plastic zakken
De tijd die nodig is voordat de zakken volledig ontbinden, hangt volledig af van hun samenstelling en de omstandigheden waaraan ze worden blootgesteld.
Compositie
Zoals Mercer uitlegt, zijn dikkere zakken gemaakt van PET of type 1 plastic, en hogedichtheidspolyethyleen (HDPE), ook wel type 2 plastic genoemd, terwijl de dunne productzakken zijn gemaakt van polyethyleen met lage dichtheid, LDPE of type 4 plastic. LDPE is moeilijker te recyclen en daarom is het inzamelingspercentage ook lager.
De Columbia Climate School legt uit dat plastic, eenmaal in het water, nooit echt "weggaat" en hanteert een geschatte ontbindingstijd voor plastic zakken van 10 tot 20 jaar. Afhankelijk van de samenstelling van de tas kan dit echter wel 1000 jaar duren.
Voorwaarden
Alle soorten plastic breken sneller af als ze worden blootgesteld aan zonlicht, dan wanneer ze ondergronds of onder zand worden begraven, aldus ABC News Australia. Water, regen en andere omgevingsomstandigheden versnellen dit proces ook, voegt Phys.org toe.
Als onderdeel van het proces breekt het plastic in kleinere stukjes en uiteindelijk in de polymeren waarvan het is gemaakt. Al deze fasen maken het een gevaar voor het leven in zee.
Effect op het leven in zee
Plastic zakken beïnvloeden het zeeleven op verschillende manieren en hebben volgens Ocean Plastic al geleid tot de dood van honderdduizenden zeedieren. Het zijn drijvende tassen die op het water drijven of zich ophopen langs de kust.
- Kwallen lijken op elkaar: Zeeschildpadden zien drijvend plastic aan voor hun prooi, de kwal, en zullen deze hoogstwaarschijnlijk consumeren. Het is bewezen dat schildpadden daadwerkelijk op zoek gaan naar plastic zakken, waarbij ze deze voor voedsel aanzien. Hierdoor stikken de dieren, of sterven ze van de honger als de zakken hun maag verstoppen, meldt het Centrum voor Biologische Diversiteit. Zodra deze dieren sterven, kan de ontlede plastic zak opnieuw worden opgegeten door een ander dier. Volgens Nat Geo kan één enkele zak dus meer dan één keer doden. Niet alleen schildpadden, maar ook dolfijnen en walvissen worden verstikt of uitgehongerd door plastic zakken.
- Route naar de zeebodem:Hoewel intacte tassen op het oceaanoppervlak blijven, worden de plastic zakken, zodra ze in kleine stukjes uiteenvallen, opgegeten door vissen en andere dieren die reizen naar diepere wateren waar ze zelf worden opgegeten door grotere zeedieren. Een andere manier waarop plastic zakken de oceaanbodem bereiken is via ontlasting die naar beneden zinkt, zo blijkt uit een wetenschappelijk onderzoek uit 2017. Plastic zakken en hun schadelijke effecten blijven dus niet beperkt tot het oceaanoppervlak.
- Plastic stukjes met voedselsmaak: Kleinere stukjes plastic, omdat ze niet snel uiteenvallen, fungeren als een plek waar microben en algen groeien, die door kleine zeedieren als voedsel worden gebruikt dieren. Zodra plastic bedekt raakt met microben en naar voedsel begint te ruiken, wordt het volgens Guardian opgezocht door kleine vissen en andere zeedieren. Deze plastics bereiken uiteindelijk de tafel van mensen in zeevruchten.
-
De inname van plastic is één effect van oceaanvervuiling op het zeeleven, en dit geldt ook voor het eten van plastic zakken. Kleine stukjes plastic kunnen afkomstig zijn van verschillende plastic artikelen, dus het is ook moeilijk om de effecten van alleen plastic tassen te scheiden. The ABC News meldt dat 90% van de vogels ooit in hun leven plastic heeft gegeten.
- Ecosysteem beïnvloedt: Plastic zakken – zowel de niet-afbreekbare als de biologisch afbreekbare – die op kusten worden afgezet, beïnvloeden hele ecosystemen, zo blijkt uit een onderzoek uit 2015. De plek eronder heeft weinig zuurstof, voedingsstoffen en ook zonlicht. Dit beïnvloedt de groei van algen en er leven in deze gebieden slechts een zesde van de dieren zoals wormen en krabben, vergeleken met open gebieden.
Gyres in de oceaan
Veel van de plastic zakken worden ook aangedreven door oceaanstromingen als onderdeel van het afval dat zich ophoopt in veel oceanen van de wereld. Vanwege de oceaanstromingen kunnen de vorm en afmetingen van deze gyres dynamisch zijn, legt de National Oceanic and Atmospheric Administration uit. Niettemin is gebleken dat gyres zich over miljoenen kilometers uitstrekken. Er zijn vijf enorme subtropische gyres in de oceanen. Daarnaast worden er ook veel kleinere gyres gevormd. De Stille Oceaan bevat veel van dergelijke vuilnisbelten.
Een kwestie van individuele keuze
Van alle soorten plastic worden boodschappentassen voor eenmalig gebruik voornamelijk door individuen gebruikt en is de consumptie direct. Omdat tassen voor eenmalig gebruik een kwestie van individuele keuze zijn, kunnen mensen dit probleem alleen aanpakken, zonder hulp en betrokkenheid van de overheid, de industrie of supermarkten, door simpelweg nee te zeggen tegen plastic tassen.